Średnia emerytura w Polsce rzadko pozwala na swobodne pokrycie wszystkich potrzeb. Podstawowe opłaty za mieszkanie, energię czy żywność pochłaniają znaczną część świadczenia, a na leki i wizyty u lekarzy pozostaje niewiele. Tymczasem osoby starsze najczęściej cierpią na choroby przewlekłe, które wymagają regularnego stosowania leków.
Cukrzyca, nadciśnienie, choroby serca czy osteoporoza oznaczają stałe wydatki na recepty, a także konieczność wykonywania badań laboratoryjnych i kontrolnych wizyt lekarskich. Zdarza się, że seniorzy z powodu ograniczonego budżetu kupują tylko część przepisanych leków albo przyjmują je rzadziej, co pogarsza stan zdrowia i zwiększa ryzyko powikłań.
Kolejną barierą jest dostęp do lekarzy specjalistów w ramach publicznego systemu ochrony zdrowia. Długie kolejki do kardiologa, endokrynologa czy ortopedy powodują, że seniorzy często decydują się na wizyty prywatne. Niestety, ich ceny nierzadko przekraczają możliwości finansowe osób na emeryturze.
Zdarza się, że jedna prywatna wizyta kosztuje tyle, co nawet jedna czwarta świadczenia miesięcznego. Brak regularnych konsultacji sprawia, że leczenie jest mniej skuteczne, a seniorzy trafiają do szpitali w stanie wymagającym intensywnej terapii. To z kolei generuje jeszcze większe koszty dla systemu i dla samych pacjentów.
Wprowadzenie programów darmowych lub refundowanych leków dla seniorów jest krokiem w dobrym kierunku, ale nie rozwiązuje wszystkich problemów. Wiele nowoczesnych terapii, szczególnie w onkologii, kardiologii czy reumatologii, nadal pozostaje poza listą refundacyjną lub wiąże się z częściową dopłatą. W praktyce oznacza to, że pacjent i tak musi ponosić znaczne koszty, aby kontynuować leczenie.
Dodatkowym problemem jest dostępność leków i czasami preparaty refundowane są niedostępne w aptekach i trzeba kupować droższe odpowiedniki. Dla seniorów oznacza to konieczność rezygnacji z części wydatków na inne potrzeby życiowe albo pogorszenie terapii poprzez stosowanie tańszych, mniej skutecznych zamienników.
Mimo trudności finansowych istnieją rozwiązania, które pomagają seniorom lepiej zadbać o zdrowie. Warto korzystać z darmowych programów profilaktycznych finansowanych przez NFZ, które pozwalają na wcześniejsze wykrycie wielu chorób. Dobrym rozwiązaniem są także prywatne konsultacje online, często tańsze niż wizyty stacjonarne, które pozwalają uzyskać e-receptę czy skierowanie bez wychodzenia z domu.
Seniorzy powinni też sprawdzać listy leków refundowanych i regularnie pytać lekarza o tańsze zamienniki. Coraz większą rolę odgrywa wsparcie organizacji społecznych i lokalnych programów zdrowotnych, które oferują bezpłatne badania czy dopłaty do leków. Kluczowe jest jednak systemowe wsparcie osób starszych, aby emerytura nie oznaczała wyboru między zdrowiem a codziennym życiem.