Suchość w ustach. Efekt leków czy choroby?

Leki a suchość w ustach. Skutki uboczne farmakoterapii

Wielu seniorów przyjmuje jednocześnie kilka leków na różne schorzenia przewlekłe. Niestety, wiele z tych preparatów – szczególnie leki przeciwhistaminowe, przeciwdepresyjne, moczopędne czy stosowane w leczeniu nadciśnienia – może powodować zmniejszenie wydzielania śliny. Suchość w ustach jako skutek uboczny farmakoterapii pojawia się nawet wtedy, gdy nie przekracza się zalecanych dawek.

Co więcej, im więcej leków przyjmowanych jednocześnie, tym większe ryzyko wystąpienia kserostomii. Warto, aby osoby starsze regularnie konsultowały się z lekarzem w celu optymalizacji leczenia i – jeśli to możliwe – ograniczenia liczby stosowanych leków, które mogą pogłębiać ten problem.

Choroby przewlekłe sprzyjające kserostomii

Nie tylko leki, ale również niektóre choroby typowe dla wieku senioralnego mogą wpływać na suchość w ustach. Przykładowo, cukrzyca typu 2 często wiąże się z odwodnieniem i zaburzeniami pracy gruczołów ślinowych. Podobnie działa choroba Parkinsona czy reumatoidalne zapalenie stawów, w których przebiegu dochodzi do zmian neurologicznych lub zapalnych.

Wśród możliwych przyczyn należy też wymienić zespół Sjögrena – autoimmunologiczne schorzenie szczególnie często diagnozowane u starszych kobiet. Diagnoza przyczyny kserostomii jest kluczowa, ponieważ sama suchość w ustach może być tylko objawem poważniejszego problemu zdrowotnego.

Skutki nieleczonej suchości w ustach u osób starszych

Z pozoru błahy objaw, jakim jest suchość w ustach, może prowadzić do poważnych konsekwencji. Brak odpowiedniej ilości śliny sprzyja rozwojowi bakterii, grzybów i stanów zapalnych w jamie ustnej. To z kolei zwiększa ryzyko próchnicy, chorób dziąseł i nieprzyjemnego zapachu z ust.

U seniorów kserostomia często skutkuje też trudnościami z przełykaniem, bólem podczas jedzenia, a nawet utratą apetytu i niezamierzoną utratą masy ciała. Długotrwała suchość może też zaburzać sen i negatywnie wpływać na samopoczucie psychiczne. Dlatego tak ważna jest nie tylko diagnostyka przyczyny, ale też szybkie wprowadzenie działań łagodzących ten objaw.

Jak radzić sobie z suchością w ustach? Praktyczne sposoby dla seniorów

W przypadku kserostomii u seniora warto sięgnąć po sprawdzone metody łagodzenia objawów. Przede wszystkim należy zadbać o odpowiednie nawodnienie organizmu – osoby starsze często zapominają o regularnym piciu wody. Pomocne mogą być również bezcukrowe gumy do żucia lub pastylki stymulujące wydzielanie śliny.

W aptekach dostępne są także specjalistyczne preparaty nawilżające śluzówki – w formie żeli, sprayów czy płukanek. Ważna jest także higiena jamy ustnej – delikatne szczotkowanie zębów i języka oraz stosowanie past bez alkoholu. W przypadku uporczywych objawów warto skonsultować się z lekarzem lub stomatologiem, który pomoże dobrać odpowiednią terapię.