Kofeina zawarta w kawie działa pobudzająco, zwiększając aktywność układu nerwowego i przyspieszając krążenie. U osób, które piją ją sporadycznie, może powodować krótkotrwały wzrost ciśnienia tętniczego. Jednak u regularnych kawoszy organizm często przyzwyczaja się do działania kofeiny, co sprawia, że efekt ten jest mniej zauważalny. W umiarkowanych ilościach (1-2 filiżanki dziennie) kawa może mieć korzystny wpływ na układ krążenia, ponieważ poprawia krążenie, wspomaga koncentrację i może zmniejszać ryzyko choroby wieńcowej.
U osób z nadciśnieniem tętniczym, zaburzeniami rytmu serca czy po zawale, duże ilości kofeiny mogą prowadzić do kołatania serca, niepokoju i podwyższenia ciśnienia. Warto też pamiętać, że kofeina znajduje się nie tylko w kawie, ale także w napojach energetycznych i niektórych lekach przeciwbólowych. Seniorzy powinni więc obserwować reakcję swojego organizmu i jeśli ciśnienie wzrasta po kawie, ograniczyć jej ilość lub sięgnąć po wersję bezkofeinową.
Herbata, podobnie jak kawa, zawiera kofeinę (określaną jako teina), jednak jej działanie jest łagodniejsze i bardziej rozłożone w czasie.
Warto jednak unikać bardzo mocnych naparów, które mogą działać pobudzająco. Seniorzy z nadciśnieniem powinni też uważać na dodawanie cukru, ponieważ nawet zdrowy napój traci swoje właściwości, jeśli jest dosładzany.
Zioła od wieków stosowane są w profilaktyce i leczeniu nadciśnienia oraz zaburzeń krążenia. Napary z melisy, rumianku czy lipy działają uspokajająco, pomagając obniżyć napięcie i stres, który jest częstą przyczyną skoków ciśnienia. Z kolei głóg, serdecznik i dziurawiec wspomagają pracę serca i poprawiają ukrwienie. Warto też wspomnieć o czosnku, który, choć nie jest ziołem w ścisłym znaczeniu, ma udowodnione działanie przeciwmiażdżycowe i obniżające ciśnienie.
Zioła można pić w formie herbat lub stosować jako suplementy, ale przed rozpoczęciem regularnej kuracji należy skonsultować się z lekarzem. Niektóre rośliny, np. dziurawiec, mogą wchodzić w interakcje z lekami, osłabiając ich działanie lub zwiększając ryzyko działań niepożądanych. Seniorzy przyjmujący leki na nadciśnienie, cukrzycę lub arytmię powinni więc zachować ostrożność.
Najlepszym rozwiązaniem dla seniorów jest umiar i różnorodność. Filiżanka kawy rano, zielona herbata po obiedzie i napar z melisy przed snem mogą tworzyć zrównoważony rytm dnia, wspierający zarówno energię, jak i spokój. Kluczowe jest obserwowanie swojego organizmu. Picie dużych ilości wody (ok. 1,5 litra dziennie) wspomaga pracę nerek i pomaga utrzymać właściwe ciśnienie krwi.
W okresie jesienno-zimowym dobrze sprawdzają się napoje rozgrzewające, takie jak napar z imbiru, miodu i cytryny, które wspomagają odporność i poprawiają krążenie. Najważniejszym jednak faktem, który warto wdrożyć, to ograniczenie nadmiaru soli i napojów słodzonych, ponieważ sprzyjają one zatrzymywaniu się wody w organizmie i podnoszą ciśnienie.