Jak rozliczyć PIT na emeryturze? Najczęstsze problemy

Czy emeryt musi samodzielnie składać PIT? Sprawdź, co robi ZUS

Większość emerytów otrzymuje z ZUS formularz PIT-40A lub PIT-11A – w zależności od tego, czy ZUS rozliczył podatek automatycznie, czy tylko przekazał informację o dochodach.

• PIT-40A to forma rozliczenia, która w założeniu kończy sprawę podatkową – jednak tylko wtedy, gdy senior nie miał żadnych dodatkowych dochodów i nie korzysta z ulg.
• PIT-11A to natomiast jedynie informacja o przychodach i pobranych zaliczkach, a więc wymaga samodzielnego złożenia deklaracji, np. PIT-37.

Warto dokładnie sprawdzić, jaki formularz przesłał ZUS i czy nie występują inne źródła dochodu. Dzięki temu unikniemy błędów i nieprzyjemnych niespodzianek ze strony urzędu skarbowego. Nawet jeśli ZUS rozliczył emeryta automatycznie, senior ma prawo złożyć własny PIT, np. w celu skorzystania z przysługujących mu ulg.

Kiedy senior powinien samodzielnie złożyć PIT-37?

Choć ZUS rozlicza wielu emerytów automatycznie, są sytuacje, w których senior musi samodzielnie wypełnić deklarację PIT-37. Dotyczy to przede wszystkim osób, które w danym roku podatkowym miały dodatkowe źródła dochodu – np. dorabiały do emerytury, wynajmowały mieszkanie, sprzedały papiery wartościowe, otrzymały odsetki bankowe lub darowizny podlegające opodatkowaniu.

Jeśli emeryt uzyskał jakikolwiek przychód poza ZUS-em, jest zobowiązany do samodzielnego rozliczenia. Dotyczy to również sytuacji, gdy senior chce skorzystać z ulgi podatkowej – np. rehabilitacyjnej lub na internet. Wówczas należy złożyć formularz PIT-37 lub inny właściwy PIT, w zależności od rodzaju dochodu. Warto pamiętać, że rozliczenie można złożyć elektronicznie przez e-Urząd Skarbowy – to wygodne i bezpieczne rozwiązanie, nawet dla seniorów.

Ulgi i odliczenia dla seniorów. Z czego warto skorzystać?

Seniorzy, mimo że przeszli na emeryturę, nadal mogą korzystać z wielu ulg podatkowych. Najpopularniejszą jest ulga rehabilitacyjna – obejmuje wydatki na leki, dojazdy do placówek medycznych czy zakup sprzętu wspomagającego codzienne funkcjonowanie. Warto również pamiętać o możliwości odliczenia darowizn przekazanych na cele charytatywne, kultu religijnego czy walkę z COVID-19.

Seniorzy mogą także skorzystać z ulgi na internet – jeżeli ponosili koszty z tym związane i wcześniej nie wykorzystali tej preferencji. Co ważne, od 2022 roku emeryci, którzy nie osiągają dochodów powyżej 30 tys. zł rocznie, są objęci kwotą wolną od podatku i często nie muszą dopłacać niczego do podatku. Jednak jeśli istnieje możliwość zwrotu z tytułu ulg, warto złożyć deklarację i odzyskać nadpłacony podatek. Znajomość przysługujących uprawnień to realna korzyść dla portfela.

Najczęstsze błędy przy rozliczaniu PIT przez osoby starsze

Rozliczenie PIT może wydawać się skomplikowane, dlatego wielu seniorów popełnia błędy – często zupełnie nieświadomie. Do najczęstszych należą: wybór niewłaściwego formularza (np. PIT-37 zamiast PIT-36), brak podpisu pod deklaracją papierową lub niepotwierdzenie jej w systemie online, pomyłki w numerze PESEL czy NIP.

Seniorzy często zapominają też o uwzględnieniu wszystkich źródeł dochodu – np. z najmu, lokat czy umów cywilnoprawnych. Częstym problemem jest też nieprawidłowe wyliczenie ulg lub niedołączenie wymaganych załączników. Aby uniknąć tych pułapek, warto korzystać z elektronicznych kreatorów PIT-ów lub poprosić o pomoc rodzinę albo doradcę podatkowego. Błędy mogą skutkować wezwaniem z urzędu skarbowego lub koniecznością korekty – dlatego lepiej ich unikać już na etapie przygotowania deklaracji.