Przez wiele lat uważano, że jajka – jako źródło cholesterolu pokarmowego – zwiększają ryzyko miażdżycy i chorób sercowo-naczyniowych. Jednak nowe badania pokazują, że to nie cholesterol w diecie, lecz nasycone tłuszcze i styl życia mają większy wpływ na poziom cholesterolu we krwi.
Jedno jajko zawiera ok. 200 mg cholesterolu, ale równocześnie jest bogate w fosfatydy, które mogą korzystnie wpływać na metabolizm tłuszczów. U większości zdrowych seniorów umiarkowane spożycie jajek – 1 dziennie lub 5–6 tygodniowo – nie wiąże się ze wzrostem ryzyka chorób serca. Ważne jest, by jajka były częścią zbilansowanej diety, a nie dodatkiem do tłustego boczku i smażonych potraw.
Jajka są wyjątkowo wartościowym źródłem białka pełnowartościowego, czyli takiego, które zawiera wszystkie niezbędne aminokwasy. Dla seniorów, u których z wiekiem spada masa mięśniowa, dostarczanie wysokiej jakości białka jest kluczowe.
Dodatkowo jajka zawierają witaminę D, witaminę B12, selen, luteinę i cholinę – składniki niezbędne dla zdrowia kości, mózgu i układu odpornościowego. Co ważne, większość wartości odżywczych znajduje się w żółtku, dlatego nie warto go unikać. Jednocześnie jajka mają stosunkowo niską kaloryczność i dobrze sycą, co pomaga seniorom kontrolować masę ciała bez ryzyka niedoborów żywieniowych.
Nie ma jednej uniwersalnej liczby jajek odpowiedniej dla każdego seniora – wszystko zależy od stanu zdrowia, poziomu cholesterolu we krwi, przyjmowanych leków oraz ogólnego stylu życia. U osób z dobrze kontrolowaną cukrzycą, prawidłowym ciśnieniem i bez poważnych schorzeń serca, 5–7 jajek tygodniowo jest uważane za bezpieczną ilość.
U niektórych pacjentów lekarz może zalecić ograniczenie do 3 jajek tygodniowo, zwłaszcza jeśli występuje hipercholesterolemia rodzinna. Kluczem jest różnorodność diety i obserwacja reakcji organizmu. W przypadku wątpliwości – warto wykonać badania krwi i skonsultować wyniki z dietetykiem lub lekarzem prowadzącym.
Sposób przygotowania jajek ma duże znaczenie dla ich wpływu na zdrowie. Najlepszym wyborem są jajka gotowane – na twardo lub na miękko – bez dodatku tłuszczu. Taka forma jest lekkostrawna i nie zwiększa kaloryczności posiłku. Unikaj smażenia jajek na maśle czy tłustej patelni – zwłaszcza w połączeniu z boczkiem lub kiełbasą – ponieważ podnosi to zawartość nasyconych tłuszczów w diecie.
Jajka w sałatkach, pastach z dodatkiem jogurtu naturalnego lub w omlecie warzywnym to zdrowe i smaczne sposoby na ich codzienne spożycie. Warto również zwrócić uwagę na świeżość jajek i odpowiednie przechowywanie – najlepiej w lodówce, z dala od silnych zapachów.