Zaburzenia równowagi i zawroty głowy. Przyczyny neurologiczne i kardiologiczne

Dlaczego seniorzy częściej doświadczają zaburzeń równowagi?

Z wiekiem układ nerwowy, przedsionkowy i mięśniowy ulega naturalnemu osłabieniu, co zwiększa ryzyko zaburzeń równowagi u osób starszych. Dodatkowo zmiany zwyrodnieniowe w stawach, problemy ze wzrokiem i obniżenie sprawności słuchu wpływają na stabilność postawy. U seniorów nawet niewielkie zakłócenia w działaniu organizmu mogą prowadzić do nagłych zawrotów głowy, uczucia „wirowania” lub trudności z chodzeniem.

Często dochodzi też do współistnienia kilku chorób, które nakładają się na siebie i potęgują objawy. Dlatego tak ważne jest, by zawrotów głowy nie bagatelizować, lecz szukać ich przyczyny z pomocą lekarza. Wczesna diagnoza może zapobiec poważnym konsekwencjom, takim jak upadki czy urazy głowy.

Neurologiczne przyczyny zawrotów głowy

Zawroty głowy mogą wynikać z zaburzeń w obrębie układu nerwowego, w tym uszkodzenia nerwu przedsionkowego, który odpowiada za równowagę. Do częstych przyczyn należą także migreny przedsionkowe, stwardnienie rozsiane czy choroba Parkinsona, która wpływa na kontrolę ruchów i stabilność. U niektórych pacjentów objawy pojawiają się nagle i utrzymują się przez dłuższy czas, co utrudnia codzienne funkcjonowanie.

Problemy neurologiczne mogą również wiązać się z niedotlenieniem mózgu, guzem mózgu lub zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych. Dokładne rozpoznanie wymaga specjalistycznych badań, takich jak rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa. W przypadku objawów neurologicznych szybka konsultacja z neurologiem jest kluczowa dla rozpoczęcia odpowiedniego leczenia.

Kardiologiczne tło zawrotów głowy

Problemy z sercem i krążeniem to kolejna istotna grupa przyczyn zawrotów głowy u osób starszych. Niedociśnienie ortostatyczne, zaburzenia rytmu serca czy niewydolność krążeniowa mogą prowadzić do chwilowego niedokrwienia mózgu, skutkującego utratą równowagi i uczuciem „pustki w głowie”. Zdarza się, że zawroty głowy pojawiają się przy nagłym wstawaniu lub zmianie pozycji – to klasyczny objaw niewydolności autoregulacji ciśnienia.

U pacjentów kardiologicznych zawroty głowy bywają również sygnałem niedotlenienia organizmu lub zwężenia tętnic szyjnych. Warto zwrócić uwagę na objawy towarzyszące, takie jak kołatanie serca, duszność czy ból w klatce piersiowej, które mogą świadczyć o zagrożeniu zawałem. Regularne kontrole u kardiologa pomagają wykryć choroby serca, zanim doprowadzą do powikłań.

Objawy, których nie wolno ignorować seniorowi

Nie każdy zawrót głowy musi oznaczać poważną chorobę, ale niektóre objawy powinny natychmiast skłonić do wizyty u specjalisty. Do takich sygnałów alarmowych należą:

• nagłe i silne zawroty głowy,
• utrata przytomności,
• trudności z mówieniem,
• zaburzenia widzenia,
• osłabienie jednej strony ciała,
• ból głowy o nietypowym charakterze,
• nieregularne bicie serca.

Szczególną uwagę należy zwrócić na sytuacje, gdy zawroty głowy prowadzą do upadków lub utraty równowagi podczas chodzenia. Jeśli objawy są nawracające, nasilają się lub pojawiają się po przyjęciu nowych leków, również warto zgłosić się do lekarza.