Nadmiar witaminy D3 bywa groźny. Jak chronić się przed przedawkowaniem?

Witamina D3 jest niezbędna, ale w odpowiedniej ilości

Witamina D3 wspiera gospodarkę wapniowo-fosforanową, co przekłada się na mocne kości i zęby. U seniorów pomaga także zmniejszyć ryzyko osteoporozy, upadków i infekcji. Jej naturalnym źródłem jest skóra, która produkuje D3 pod wpływem promieniowania UVB, jednak z wiekiem ta zdolność spada nawet o 75%. To dlatego osobom starszym często zaleca się suplementację.

Problem zaczyna się wtedy, gdy seniorzy przyjmują witaminę D3 na własną rękę, nie konsultując dawek z lekarzem. W aptekach dostępne są preparaty o bardzo wysokim stężeniu - nawet 4000 jednostek (IU) w jednej kapsułce. Tymczasem normy zalecane przez ekspertów dla osób powyżej 65. roku życia zazwyczaj mieszczą się w przedziale 800-2000 IU dziennie.

Przedawkowanie witaminy D3: objawy, które powinny zaniepokoić

Witamina D3 rozpuszcza się w tłuszczach, dlatego jej nadmiar nie jest wydalany z organizmu z moczem jak w przypadku witamin z grupy B czy C. Gromadzi się w tkankach, a jej długotrwałe przedawkowanie może doprowadzić do hiperkalcemii, czyli zbyt wysokiego poziomu wapnia we krwi.

Pierwsze objawy są często niespecyficzne i mogą to być bóle głowy, nudności, nadmierne pragnienie, osłabienie mięśni czy zaparcia. W skrajnych przypadkach dochodzi do zaburzeń rytmu serca, uszkodzenia nerek, a nawet zwapnień w narządach wewnętrznych. Co ważne, u osób starszych, które przyjmują także wapń w tabletkach, ryzyko wzrasta jeszcze bardziej.

Jeśli po rozpoczęciu suplementacji pojawiają się nietypowe objawy, warto wykonać badanie poziomu 25(OH)D we krwi i skonsultować wyniki z lekarzem.

Kiedy i jak stosować D3 po 60. roku życia?

Aby suplementacja była skuteczna i bezpieczna, powinna być oparta na indywidualnych potrzebach organizmu. Najlepiej rozpocząć ją po oznaczeniu poziomu witaminy D3 we krwi i optymalny wynik dla osób starszych to 30–50 ng/ml. Na tej podstawie lekarz dobiera odpowiednią dawkę, uwzględniając przy tym dietę, ekspozycję na słońce, masę ciała i ewentualne choroby współistniejące.

Warto pamiętać, że nie zawsze „więcej znaczy lepiej”. U części seniorów wystarczające może być przyjmowanie 1000 IU dziennie, zwłaszcza latem. Zimą dawka może być zwiększona, ale nadal powinna być kontrolowana. Przy suplementacji należy też zwrócić uwagę na inne źródła witaminy D, takie jak mleko, ryby tłuste, jajka i produkty wzbogacane.

Należy unikać preparatów wieloskładnikowych, które łączą D3 z dużą ilością wapnia, szczególnie u osób z problemami nerkowymi lub miażdżycą. Witamina D3 to ważny składnik dla zdrowia po 60., ale tylko wtedy, gdy przyjmujemy ją mądrze.