Lista zalecanych badań zależy od płci, wieku i indywidualnych czynników ryzyka, ale istnieje kilka testów, które każdy senior powinien wykonywać regularnie. Należą do nich: morfologia krwi, OB, poziom glukozy i lipidogram, badanie ogólne moczu oraz ciśnienie krwi. Ważne są również badania w kierunku osteoporozy, EKG i ocena funkcji nerek i wątroby.
Dla kobiet po 60. roku życia istotna jest cytologia i mammografia, a dla mężczyzn – badanie prostaty (PSA). Warto też regularnie sprawdzać wzrok i słuch. Niektóre badania można wykonać w ramach programów profilaktycznych NFZ. Regularność badań daje szansę na wcześniejsze wykrycie zmian, zanim pojawią się objawy choroby.
Przygotowanie do badań to kluczowy element – nieprzestrzeganie zaleceń może zafałszować wyniki. Na badania krwi najlepiej przyjść na czczo – minimum 8–12 godzin od ostatniego posiłku. Dzień wcześniej warto zrezygnować z ciężkostrawnych i tłustych potraw oraz ograniczyć wysiłek fizyczny. Przed badaniem moczu należy zachować higienę intymną i dostarczyć próbkę z porannego oddania, do specjalnego pojemnika.
Jeśli wykonujesz kilka badań jednocześnie (np. USG jamy brzusznej i morfologię), zapytaj wcześniej lekarza lub laboratorium o szczegóły – niektóre badania wymagają np. pełnego pęcherza lub unikania jedzenia określonych produktów. W dniu wizyty ubierz się wygodnie i zabierz ze sobą dokument tożsamości oraz listę przyjmowanych leków.
Seniorzy często korzystają z kilku placówek medycznych, co może utrudniać lekarzowi pełną ocenę stanu zdrowia. Dlatego na badania i konsultacje warto zabrać: aktualną listę przyjmowanych leków (z dawkami), kartę informacyjną z ostatnich hospitalizacji, poprzednie wyniki badań oraz numer PESEL.
Jeśli korzystasz z usług prywatnych – weź również skierowanie, jeśli było wymagane. Sprawdź datę ważności dowodu osobistego lub legitymacji emeryta – często są potrzebne przy rejestracji. Dobrym pomysłem jest założenie osobnej teczki z dokumentacją medyczną, dzięki której wszystkie informacje będą w jednym miejscu. Taki porządek ułatwia lekarzowi analizę i przyspiesza diagnostykę.
Odebranie wyników to nie koniec procesu – ważna jest ich interpretacja. Samodzielne ocenianie danych z laboratorium może prowadzić do niepotrzebnego stresu lub błędnych wniosków. Dlatego zawsze warto umówić się na konsultację z lekarzem rodzinnym lub specjalistą, który dokładnie wyjaśni, co oznaczają poszczególne wskaźniki.
W razie potrzeby zleci dodatkowe testy lub rozpocznie odpowiednie leczenie. Nawet jeśli wyniki są w normie, lekarz może zauważyć tendencje, które warto obserwować. Regularne omawianie badań zwiększa świadomość zdrowotną i pozwala lepiej zadbać o siebie.