Organizm człowieka działa w rytmie natury, dlatego warto dostosować jadłospis do pory roku. Jesienią i zimą potrzebujemy więcej ciepła, energii oraz składników wspierających odporność. Niższe temperatury sprawiają, że metabolizm pracuje intensywniej, by utrzymać stałą temperaturę ciała. Zamiast sięgać po ciężkie, tłuste dania, lepiej wybierać produkty, które wzmacniają, a jednocześnie nie obciążają układu pokarmowego.
W sezonie chłodów najlepiej sprawdzają się potrawy ciepłe, przygotowywane na parze, duszone lub pieczone. Zupa z dyni, kasza z warzywami, gulasz z soczewicy czy pieczone jabłka z cynamonem to przykłady posiłków, które rozgrzewają, poprawiają trawienie i dostarczają witamin. Dla seniorów szczególnie ważne są produkty wspierające układ odpornościowy, takie jak czosnek, cebula, imbir, kiszonki czy ryby bogate w kwasy omega-3.
Ciekawostka: badania pokazują, że osoby spożywające ciepłe śniadania mają silniejszy układ odpornościowy i rzadziej zapadają na infekcje dróg oddechowych. To dlatego jesienno-zimowy dzień warto zacząć od owsianki z miodem, orzechami i cynamonem lub jajecznicy z warzywami.
Odporność zaczyna się w kuchni i to, co jemy, bezpośrednio wpływa na pracę układu immunologicznego. W okresie jesienno-zimowym szczególnie ważne są witaminy A, C, D, E oraz cynk, selen i żelazo. Znajdziemy je w prostych, łatwo dostępnych produktach. Warto postawić na warzywa korzeniowe, które wzmacniają krew i poprawiają krążenie.
Nie zapominajmy o kiszonkach, które odbudowują mikroflorę jelitową i aż 70% odporności organizmu ma swoje źródło właśnie w jelitach. Kapusta kiszona, ogórki, zakwas z buraków to naturalne probiotyki, które działają jak tarcza ochronna przed infekcjami. Dobrym dodatkiem do codziennego jadłospisu są też orzechy, pestki dyni i słonecznika, bogate w witaminę E i zdrowe tłuszcze.
Warto też zwiększyć spożycie ryb morskich, które dostarczają witaminy D i kwasów omega-3, ponieważ wpływają one na odporność i samopoczucie psychiczne. Jeśli trudno je włączyć do diety, można skonsultować online suplementację z lekarzem, by dobrać odpowiednią dawkę witaminy D bez wychodzenia z domu.
Jesienno-zimowa kuchnia nie musi być monotonna. Wystarczy kilka prostych zasad, by każdy posiłek był zdrowy i rozgrzewający. Najlepiej sprawdzają się zupy, ponieważ lekkostrawne, ale sycące. Rosół z imbirem, krem z dyni, barszcz czerwony czy krupnik z kaszy jęczmiennej to klasyka, która dostarcza minerałów i ciepła.
Drugim filarem diety są kasze np. jaglana, gryczana czy jęczmienna. Zawierają żelazo, magnez i błonnik, a jednocześnie są lekkostrawne. Połączone z warzywami i oliwą tworzą pełnowartościowy posiłek. Dla seniorów, którzy mają mniejszy apetyt, idealnym rozwiązaniem są dania jednogarnkowe, takie jak np. gulasz warzywny z soczewicą, curry z kurczakiem lub potrawka z ryżu i warzyw.
Nie zapominajmy o owocach, zimą warto sięgać po jabłka, gruszki i cytrusy. Są źródłem witaminy C, która wspomaga produkcję przeciwciał. Świetnym deserem jest pieczone jabłko z cynamonem i orzechami, ponieważ jest to zdrowe, rozgrzewające i pełne błonnika. Dieta sezonowa to również sposób na oszczędność. Produkty sezonowe są tańsze, łatwo dostępne i bardziej wartościowe od tych sprowadzanych z daleka.
Zmiana diety na jesienno-zimową to dopiero pierwszy krok. Aby efekty były trwałe, warto wprowadzić kilka prostych nawyków.
Jeśli masz choroby przewlekłe lub stosujesz leki, dobrze jest skonsultować zmiany w diecie ze specjalistą. Dietetyk lub lekarz pomoże dobrać jadłospis tak, by wspierał odporność, nie kolidując z leczeniem.